Món Việt – “Siêu Nhân” Thơm Lừng Giữa Lòng Nhật Bản
Ẩm thực Việt không chỉ là chuyện no bụng, mà là cả một “bản hit” đậm chất quê, gói trọn ký ức và nỗi nhớ nhà trong từng giọt nước mắm, từng cọng rau thơm. Với người Việt xa xứ, một tô phở bốc khói hay cái mùi mắm nêm “đánh thức cả khu phố” chính là liều thuốc tinh thần giữa xứ Nhật lạnh run. Ai ngờ đâu, từ những món “nhà quê” ấy, phở, gỏi cuốn, bánh xèo giờ đã thành “sao hạng A” trong làng ăn uống Nhật Bản, khiến người Nhật xuýt xoa: “Trời đất, ngon thế này chịu sao thấu!” Hành trình 50 năm của món Việt ở Nhật là một cuốn phim phiêu lưu, nơi nước mắm và rau xanh làm “siêu anh hùng” chinh phục cả đất khách.
Thập Niên 70: Món Việt “Lén Lút” Trong Sứ Quán Và Ký Túc Xá
Hồi đầu thập niên 70, cộng đồng người Việt ở Nhật lèo tèo có khoảng 800 người, toàn sinh viên du học, kiều bào và vài nhân viên sứ quán. Muốn ăn phở? Có mà nằm mơ! Rau thơm, nước mắm, bún tươi – toàn “hàng cấm” ở Tokyo lấy ở đâu ra? Thế nên món Việt chỉ “lén lút” xuất hiện trong các bữa tiệc sứ quán, nơi các cô bác (vợ con của các nhân viên sứ quán) nội trợ trổ tài nấu nướng. Nhưng ngon lành nhất phải kể đến Trung Tâm Phan Sào Nam, hội quán do sứ quán Việt Nam Cộng Hòa lập ra, chẳng sinh viên nào thời tụi tôi là không biết! Trung tâm này như “nhà tạm trú” cho du học sinh mới sang, còn “kẹt” chưa tìm được chỗ ở, đồng thời là “sân khấu” cho các nhóm sinh viên ham vui mượn chỗ tổ chức họp mặt. Cớ thì thiếu gì: “Kỷ niệm một năm đặt chân tới Nhật”, “Sinh nhật tròn 20 hay 25 tuổi”, hay thậm chí “Ngày rời Tokyo – anh hay em đã bỏ quên con tim” – toàn lý do “gì đâu” để tụ tập! Và dĩ nhiên, nơi đây nhanh chóng biến thành “thánh địa ẩm thực” đúng nghĩa.
Cứ cuối tuần, sinh viên rần rần kéo đến khi thấy thông báo dán ở cư xá Kokusai: “Tuần này PSN có phở, bún bò nha!” Cả đám chen nhau ăn, vừa húp nước dùng vừa hít hà, xuýt xoa: “Trời ơi, nước mắm chính gốc, thơm muốn xỉu!” Những khoảnh khắc ấy không chỉ là ăn uống, mà là cả một bầu trời ký ức, nơi món Việt trở thành “liều thuốc” chữa nhớ nhà.
Ngoài ra, ký túc xá nữ cũng thành “chiến trường” đúng điệu. Các chị em xào nấu, mùi nước mắm bay khắp hành lang, khiến mấy bạn Nhật tưởng… cháy nhà, chạy ra kiểm tra tá hỏa! Ở Tokyo còn có “quán bà Định” – tên “Hỉ Lạc Nam”, do bà vợ một ông lính Nhật từng “phiêu lưu” ở Việt Nam thập niên 40 mở. Chả giò, xá xíu, phở, hủ tíu… ở đây dù chưa “chuẩn quê”, nhưng cũng đủ làm dân Việt rưng rưng nhớ mẹ.
Sau 1975: Bếp Việt “Lưu Lạc” Và Cuộc Chiến Tìm Rau Thơm
Sau ngày 30/4/1975, người Việt ở Nhật đông dần, giờ đã cán mốc hơn 500,000 người (chưa kể mấy anh chị mới sang còn đang xếp hàng đếm thêm!). Ai cũng thủ sẵn công thức mẹ dạy, nhưng kiếm đâu ra rau răm, ngò gai giữa xứ hoa anh đào? Thế là phải “chế”: nước mắm pha loãng cho đỡ “nặng mùi” hoặc dùng nước mắm của xứ Akita mua ở chợ Tàu Yokohama, cải Nhật giả làm rau muống, còn phở thì… nấu bằng mì soba cho đỡ thèm! May mà có “đội cứu trợ” – mấy bạn du học sinh mới, vali nhét đầy nước mắm Phú Quốc, mắm tôm, mắm ruốc, bánh phở khô, bánh tráng, tương ớt, thậm chí cả trái cây khô như mít sấy, xoài sấy – như mang cả chợ Bến Thành sang Nhật! Nhờ họ mà thỉnh thoảng cả đám được hít hà mùi Việt Nam đúng chuẩn, chen chúc chiên rán, nấu nướng trong ký túc xá mà vui như hội!
Cuối thập niên 80, vài người mạnh dạn mở quán Việt ở Shinjuku, Ikebukuro, rồi khu Shin-Okubo, Namba Osaka. Bảng hiệu ghi “フォー (phở)” hay “揚げ春巻き (chả giò)” khiến người Nhật tò mò ghé thử. Ăn xong, có người tròn mắt: “Ủa, cái gì mà ngon thế này?!” Từ đó, món Việt bắt đầu “lên sóng”, lấp ló giữa rừng sushi và ramen.
2000–2010: Phở “Lên Đời” Thành Tín Đồ Của Dân Healthy
Sang thế kỷ 21, người Nhật bỗng mê ăn uống lành mạnh, kiểu “ít dầu, nhiều rau, sống dai như ninja”. Thế là món Việt, vốn “healthy” từ trong máu, bỗng thành “trend” hot hòn họt! Phở bò nước trong veo, gỏi cuốn nhẹ như mây, bún chả thơm nức mũi, cà phê sữa đá ngọt lịm – không chỉ làm người Việt sướng rơn mà còn khiến dân Nhật “đổ rạp”. Du học sinh mới sang vẫn là “siêu nhân cứu đói”, mang theo cả kho gia vị từ mắm nêm Đà Nẵng, nước mắm Phú Quốc, mắm tôm Hà Nội đến bánh phở, bánh tráng, tương ớt và cả trái cây tươi như thanh long, chôm chôm – làm các anh chị đi trước chỉ muốn quỳ lạy cảm ơn!
Nhà hàng Việt lúc này cũng “chất” hơn: bàn gỗ, đèn lồng, decor nửa Nhật nửa Việt, vừa sang vừa đậm chất quê. Người Nhật ăn xong gật gù: “Ngon, không mập, 10 điểm!” Món Việt chính thức “lên đời”, từ “con ghẻ lén lút” giờ đường hoàng ngồi chung mâm với tempura, udon.
2010–2025: Món Việt “Bá Chủ” Từ Tokyo Tới Fukuoka
Giờ đây, với hơn 500,000 người Việt ở Nhật, ẩm thực Việt đã “bung xõa” dữ dội, quán xá mọc lên như nấm từ Tokyo, Osaka, Nagoya tới tận Fukuoka. Không chỉ có nhà hàng xịn xò, mà hàng quán bán đồ ăn Việt giờ phủ sóng khắp nơi, từ tiệm nhỏ xinh trong hẻm đến quầy đồ ăn trong siêu thị. Muốn ăn phở lúc nửa đêm? Bánh mì kẹp pate buổi sáng? Hay gỏi cuốn cho bữa xế? Chỉ cần “alo” hoặc lướt app là đồ ăn Việt ship tận cửa, nhanh hơn cả ninja giao sushi! Chưa kể, các siêu thị và cửa hàng Việt giờ đầy ắp nước mắm, mắm tôm, mắm ruốc, bánh phở, bánh tráng, tương ớt, cùng trái cây tươi như sầu riêng, măng cụt, thậm chí cả trái cây khô để nhâm nhi – cứ như cả Việt Nam thu nhỏ giữa lòng Nhật Bản! Phở, bánh mì, bún chả, chè ba màu không chỉ là “tình yêu” của người Việt mà còn làm người Nhật mê mệt. Nhiều quán Việt được chấm sao vàng trên Tabelog, Google Review, thậm chí lên tivi, báo Nhật, nổi hơn cả ca sĩ J-pop!
Rau Xanh – “Người Hùng Vô Danh” Của Món Việt
Rau xanh chính là “vũ khí bí mật” của món Việt. Người Nhật vốn thích rau củ, nên khi thấy phở, gỏi cuốn, bánh xèo ngập rau sống, họ khoái lắm, ăn mà cười tươi như hoa. Xưa thì rau muống, rau răm hiếm như vàng, nhưng giờ người Việt tự trồng, tự bán, biến siêu thị Nhật thành “chợ quê” thu nhỏ. Đi ngang quầy rau mà thấy mùi ngò gai, cứ ngỡ đang lạc giữa Sài Gòn!
2025: Món Việt – “Ngôi Sao” Kết Nối Việt – Nhật
Tới năm 2025, món Việt không chỉ là đồ ăn mà là “đại sứ văn hóa” thứ thiệt. Từ những bữa cơm “lén lút” trong ký túc xá, giờ phở, bánh mì, bánh xèo đã “catwalk” ở Shibuya, Ginza, Dotonbori. Người Nhật vừa nhai gỏi cuốn vừa gật gù: “Việt Nam đỉnh quá trời!” Món Việt không chỉ làm người Việt xa nhà ấm lòng mà còn khiến đất Nhật “nhiễm” luôn cái chất Việt.
Kết Luận: Phở “Xưng Vương”, Nước Mắm “Lên Ngôi”!
Hơn 50 năm, từ nước mắm “chui” tới phở “bá chủ”, ẩm thực Việt đã chứng minh: cứ ngon và vui là “đốn tim” cả thế giới! Với hơn 500,000 người Việt ở Nhật, hàng quán khắp nơi, dịch vụ ship đồ ăn nhanh như chớp, cộng thêm cả kho, nước mắm, mắm tôm, bánh tráng, trái cây sẵn sàng, món Việt chắc chắn sẽ còn “quậy tung” xứ Nhật. Biết đâu vài năm nữa, sushi phải “xếp hàng” sau gỏi cuốn, ramen “lép vế” trước Phở, bún bò.., còn nước mắm thì “đè bẹp” xì dầu, thành “gia vị quốc dân” luôn? Mơ xa hơn, đến ngày người Nhật xếp hàng mua bánh mì dài hơn cả hàng chờ shinkansen, thì cứ gọi là… Việt Nam vô địch hay “quá đổi tụ hào”.
Lại mơ! Khổ cái thằng tôi quá. Thôi hẹn kỳ sau kể chuyện khác, đồng ý?
* Hình do thằng em ChatGPT vẽ hộ!
V.Đ.K
https://www.facebook.com/share/p/1BhYUU2Ji1/?mibextid=wwXIfr
___________________________
No comments:
Post a Comment