SỔ TAY LÀM VƯỜN THÁNG 10

Thơ Thơ Cẩm-Tú

Tháng 10 ở Texas & một số tiểu bang lạnh, riêng với người Việt mình thì mùa vụ trồng cây gần như chấm dứt. Tuy nhiên với người Mỹ, tháng 10 là tháng bắt đầu đi vào mùa vụ thứ 2 của năm, họ hay gọi nôm na  là Vụ Xuân Thứ 2 của năm.

Và cho dù là kết thúc hay bắt đầu một vụ mùa mới, ta cũng nên làm các thứ  tự sau:

1. Dọn vườn: nhổ bỏ các cây rau củ mùa hè không còn khoẻ & diệt sâu bọ & ốc sên trong đất trồng rau củ bằng cách trộn 1 nắm vôi (garden lime hay lawnlime) & 1 nắm thuốc diệt ốc sên (Slug and Snail Killer) vô 1 inch trên mặt đất. Để yên (hoặc tưới sơ) 7-10  ngày sau đó trộn thêm 1 ít black kow hay phân trùng vô đất, để yên thêm vài ba ngày rồi ươm hành, ngò rau, củ cải mùa đông.

2. Nhổ bỏ và dọn sạch các cây leo bầu bí mướp cũng như những giàn rậm rạp như Nho leo sau đó xịt  thuốc 3in1 toàn sân cũng như trên giàn để diệt bịnh & trứng sâu bọ.

https://amzn.to/3XKRBmS

3. Cần mua máy heat, nhà lồng hoặc đóng Green house nếu chưa có. Nếu dùng garrage để chứa cây thì cần mua đèn thế ánh nắng (growth light) cho cây; với không gian rộng 5’ + 5’ ta sẽ cần đèn từ 320w tới 480w, và cứ vậy mà nhân lên. 

Lưu ý: Đèn LED sẽ ít tốn điện hơn nhưng phải là loại có công xuất thực tế (actual wattage) là từ 320w tới 480w cho mỗi diệt tích 5ft x 5ft

4. Mùa lạnh ở Houston khá khắc nghiệt nên rễ cây cần khoẻ và cần được bảo vệ. 

Để việc giữ ấm cho rễ được tốt hơn (và nếu cần thiết) thì ta có thể thay chậu cho cây để rễ có thêm thức ăn và mọc mạnh cũng như đất mới sẽ bao bọc & giúp giữ ấm rễ. Nhớ trộn vô đất mới 1 ít thuốc GENESIS hiệu NELSON để cây không bị sốc cũng như  chống nhiễm bịnh.

5. Đây là thời điểm tốt để thay chậu các cây ăn trái nhiệt đới lẫn các cây chịu được lạnh. Lúc này cũng là lúc có thể cho các cây hồng giòn, hồng mềm, lê, đào, mận mỹ v.v… ra đất. Do Texas nhiều đất sét ta nên trồng cây cao trên mặt đất chừng 2 gang tay.

6. Mùa đông tới, đồng nghĩa với cây yếu đi, mà cây yếu thì dễ nhiễm bịnh, cộng thêm nếu để cây trong green house, nhà lồng hay thậm chí garrage thì cây sẽ không thoáng khí & dễ bị ẩm mốc.  Do đó, tất cả các cây, kể cả hoa & cây ăn trái nếu không thay chậu và không dùng thuốc GENESIS thì cần rắc vô chậu 1 ít phân bón - hiệu nào cũng được miễn có thuốc diệt khuẩn; riêng Tú, Tú dùng phân bón hiệu Nelson, loại COLOR STAR PLUS - dành cho hoa nhưng có thuốc diệt khuẩn để phòng ngừa bịnh cho rễ & cây. Chậu từ 3 tới 7 gallons, chỉ cần 1 muỗng cà phê, chậu từ 8-15 gallons, cần 2 muỗng cà phê, cứ vậy mà nhân lên.

7. Sau khi sang chậu hay cho cây xuống đất ta có cần tỉa cây hay không? 

🔹 Ngoài mẵng cầu thì các cây họ nhà múi lẫn cóc ổi, xoài mận nếu không có trái đều có thể cắt tỉa sơ nhằm tránh rậm rạp, tránh thu hút sâu bọ lẫn không bị fungus do ẩm ướt mùa đông. Và do còn  khoảng 6-8 tuần nữa cái lạnh mới thật sự tới nên nếu tỉa sơ cây bây giờ thì các chồi non sẽ đủ mạnh để chống chọi với mùa lạnh . Nếu cây ra hoa thì nên ngắt bỏ để cây có sức cho hoa trái vào đầu Xuân. 

🔹 Các loại cây cho hoa trên thân gỗ vào cuối Đông hoặc đầu Xuân thì không nên tỉa vì nếu tỉa cây bây giờ thì cây sẽ đâm thêm nhánh non, mà nhánh non thì sẽ không cho hoa, & thức ăn của toàn bộ cây sẽ bị chia cho các nhánh non đó & như vậy thì nhánh già sẽ không còn mạnh để cho hoa lớn hay cánh dày. Mà nếu cánh mỏng thì sẽ dễ bị rụng, hoa sẽ không bền.

8. Từ tháng này, người Mỹ bắt đầu dọn vườn để trồng các loại hoa vụ thu đông như: marigold, snapdragons short, snapdragons tall, kale (xanh lẫn đỏ), croton (lá lớn lẫn nhỏ), cordyline redsister & ixora.

Phần lớn các loại hoa trồng theo mùa đều sẽ chết khi cái lạnh đông đá ập tới (khoảng Noel). Riêng snapdragons thì trụ được qua mùa đông nhưng hè sẽ không có hoa do trời nóng.

9. Sau khi rắc thuốc chống bịnh vô cây hoặc trồng hoa cho vụ Thu Đông, ta cần cho khoảng 1.5- inches vỏ cây thông vụn lên mặt chậu hoặc mặt đất, mua loại Pine Bark Mulch - naturally organic, hiệu LANDSCAPER PRIDE, trước là giữ ẩm để không cần tưới nhiều nước mùa Đông, sau là giữ ấm, cản không cho cỏ mọc cũng như trang trí đẹp vườn và cuối cùng, những vỏ cây này sẽ tan vữa làm phân bón cho cây.

10. Phân bón Nelson, các cây hoa vụ thu đông & Pine Bark Mulch - naturally organic, hiệu LANDSCAPER PRIDE có thể mua ở các nursery Mỹ hoặc muốn giá rẻ hơn thì ghé Tran Nursery. 

Ngoài ra, như mọi năm,  VTX sẽ mua giúp các thành viên phân bón hiệu Nelson vào mùa xuân 2025.

Thương chúc các cô chú anh chị em có một khởi đầu của vụ Thu Đông tốt đẹp.

Nguồn: VƯỜN TEXAS - TEXAS GARDEN

 https://www.facebook.com/share/p/YoJwPiRTVnnzhMGW/?mibextid=K35XfP

________________________