 |
| Núi Chóp chài - Phú Yên |
Một ngày mùa Hè nắng nóng tôi đến Tuy Hòa, thủ phủ của tỉnh Phú Yên, mà nhạc sĩ Nguyễn Đức Quang đã vẽ ra bằng ngôn ngữ âm nhạc trước năm 1975 “Ôi bước buồn theo với không gian buồn. Nhìn quanh trơ đứng bao đồng nương” (Chiều Qua Tuy Hòa).
Nhưng thời gian của lời nhạc đã vụt trôi qua cả nửa thế kỷ rồi, nên có lẽ “không gian buồn” của Tuy Hòa 50 năm trước và không gian Tuy Hòa bây giờ cũng đã nhiều thay đổi. Ruộng nương vẫn còn đó nhưng một vài khách sạn lớn đã được xây dựng bên bãi biển Tuy Hòa, cạnh đó là một quảng trường lớn, nơi có cả một hệ thống “múa nhạc nước” để làm sống động thành phố về đêm.
Trên đường từ sân bay đi gần vào đến thành phố Tuy Hòa, ngoài những ruộng nương hai bên đường và các dãy núi cao phía chân trời, đứng từ xa lữ khách nhìn thấy hai ngọn núi nhỏ nhô cao lên hẳn không gian thành phố.Ngọn núi thấp như một ngọn đồi nằm giữa lòng thành phố, và xa hơn một chút có thêm ngọn núi cao khác nằm giữa khu vực đồng bằng, ngọn núi này có dáng hình nón lá tạo cho nơi đây một không gian đẹp lạ lẫm cho người lữ khách lần đầu đến Tuy Hòa.
 |
| Tháp Nhạn là toà tháp duy nhất còn tương đối nguyên vẹn trên vùng đất Phú Yên. |
Chính câu thơ “chim về núi Nhạn” trong câu thơ lời nhạc “Anh Còn Nợ Em” đã tạo sự tò mò cho nhiều người lữ khách, trong số đó có tôi. Chim còn có núi Nhạn để về, còn tình của hai kẻ yêu nhau không có nơi chốn hẹn về nên chàng/nàng đành phải nợ nhau một cuộc tình đã lỡ. Và từ đó “Anh còn nợ em! Và còn nợ em.”
Ngọn núi cao đứng sừng sững bên hướng Bắc Tuy Hòa, núi chỉ cách trung tâm thành phố khoảng 4 km. Tôi cho rằng núi có hình dáng tựa như chiếc nón lá được đặt úp lên giữa khu vực đồng bằng phía Bắc, nhưng không phải như vậy! Tên của núi là núi Chóp Chài vì hình dáng của nó giống tựa như chiếc lưới chài được ngư dân quăng lên mặt biển lúc bắt cá. Nghề quăng lưới đánh cá trên biển đã cho người dân Tuy Hòa một cái nhìn về hình dáng “chóp chài” của tấm lưới khi được tung lên rơi chụp xuống mặt biển.
Núi Chóp Chài và núi Nhạn trở thành một biểu tượng cho Tuy Hòa.
Rời thành phố Tuy Hòa, du khách đi xa thêm về hướng Bắc chừng một giờ xe, sẽ có dịp ghé thăm hai điểm rất nổi tiếng của Phú Yên mà du khách không thể nào bỏ qua được, là nhà thờ Mằng Lăng và thắng cảnh thiên nhiên Gành Đá Đĩa.
 |
| Nhà thờ Mằng Lăng, |
Ngọn núi thấp giữa thành phố chỉ cao chừng hơn 50 mét, trên đỉnh núi có một tòa tháp Champa cổ. Một giả thuyết cho rằng nơi đây ngày trước có từng đàn chim nhạn đàn tụ về đây vào ngày mùa của chúng (nhưng ngày nay có lẽ chim nhạn cũng đã ít bay về). Dân gian Tuy Hòa gọi núi thấp là núi Nhạn, tháp Champa cổ là tháp Nhạn tạo ra câu thành ngữ “chim về núi Nhạn,” là nơi chim có chỗ về và núi là nơi chốn nương tựa của chim.
Linh Mục Đắc Lộ là người có công trong việc viết ra sách chữ quốc ngữ Việt Nam đầu tiên, ông đã viết ra sách giáo lý “Phép Giảng Tám Ngày,” được dùng giảng dạy cho giáo dân Đàng Trong vào thời điểm lúc bấy giờ (năm 1651).
Nhưng theo tài liệu, Linh Mục Đắc Lộ không phải là người đã sáng tạo ra chữ quốc ngữ. Đó là công lao của các tu sĩ thuộc giáo sĩ Dòng Tên Jesus Portugal (Bồ Đào Nha), những người đã đến Đàng Trong trong các thập niên trước đó. Tu sĩ Francisco de Pina là một vị tu sĩ biết khá nhiều về tiếng Việt và ông đã dạy lại cho các tu sĩ đi sau.
Hai giáo sĩ Bồ Đào Nha khác là Linh Mục Gaspar d’Amaral và Linh Mục Antonio Barbosa đã biết ghi âm ngôn ngữ tiếng Việt và sáng tạo ra cách dùng chữ La Tinh để diễn tả âm ngữ tiếng Việt. Chữ quốc ngữ Việt Nam sơ khai ra đời từ thuở đó.
Trần Nguyên Thắng
No comments:
Post a Comment