Ba câu hỏi mầu nhiệm

Hân Phan

Một trong những tác phẩm rất xưa viết theo kiểu ngụ ngôn cuốn: 

CON NGƯỜI SỐNG BĂNG GÌ ? 

Câu hỏi của văn hào nỗi tiếng người Nga Lev Tolstoy được xuất bản lần đầu vào năm 1885. Trong đó có một mẫu truyện ngắn, gọi là " Ba câu hỏi khó của nhà vua". 

Câu chuyện này được Thiền Sư Nhất Hạnh dịch ra lời Việt với tên "Ba câu trả lời màu nhiệm", trong cuốn "Phép lạ của sự tinh thức". Với một nội dung thâm thúy kể về một vị vua muốn tìm câu trả lời cho ba câu hỏi mà ông xem là quan trọng nhất trong cuộc đời.

Cầu chuyện được tóm lại như sau:

Một ông vua nghĩ rằng ông sẽ không bao giờ thất bại nếu ông ta biết được ba điều. Những điều đó là:

* Làm sao để biết được khi nào là thời gian thuận lợi nhất cho mỗi công việc?

* Làm sao để biết được ai là người quan trọng nhất mà ta phải chú trọng?

* Làm sao để biết được công việc nào là công việc cần thiết nhất mà ta phải thực hiện?

Nhiều học già đã cố gắng trả lời câu hồi của nhà vua, nhưng mỗi người lại có một câu trả lời khác nhau.

Vì thế nhà vua quyết định đến hỏi một nhà sư thông thái ở làng bên.

Nhà sư chỉ tiếp những người bình dân, do đó vua mới ngụy trang làm một người nông dân, dặn các cận vệ đứng ở đằng xa và đến gặp nhà sư. Khi nhà vua đến, nhà sư đang đào các luống hoa. Nhà vua hỏi ông các câu hỏi của mình nhưng nhà tu hành vẫn chăm chú tập trung vào việc cuốc đất. Nhà vua sau đó xin được cuốc đất thay cho nhaf sư. Sau một hồi cuốc đất, nhà vua lại hỏi các câu hỏi.

Trước khi nhà sư trả lời, một người đàn ông đột ngột xuất hiện từ trong rừng. Ông ta bị chảy máu từ một vết thương rất nghiêm trọng ở bụng. Nhà vua chăm sóc ông và họ để nghỉ lại qua đêm tại chùa. Ngày hôm sau, người bị thương đã đỡ hơn nhưng nghi ngờ về sự giúp đỡ của nhà vua. Ông ta thú nhận rằng ông biết nhà vua là ai và nhà vua đã giết người anh và tịch thu gia sản của ông. Ông ta đến để giêt nhà vua nhưng các cận vệ của vua đã làm bị thương ông. Người bị thương nguyện trung thành với nhà vua và rời đi.

Nhà vua lại hỏi nhà tu hành lần nữa các câu hỏi của ông và nhà sư nói rắng các câu hỏi đã được trả lời:

* Thời gian quan trọng nhất là bây giờ. Thời điểm hiện tại là thời điểm duy nhất mà ta có thê làm chủ được.

* Người quan trọng nhất là người đang sống bên ta.

* Công việc quan trọng nhất là công việc làm cho người sống bên ta hạnh phúc.

H.Phan 01.07.2024

_________________