Niềm vui nỗi buồn của tuổi về hưu

T. Thiên Thu

Thiệt tình mà nói, nếu gần mười năm về trước khi tuổi đời mấp mé 65, là tuổi chính thức được hưởng medicare và đồng thời nhận được tiền an sinh xã hội, nếu có bạn bè nào cắc cớ hỏi : “Đã sẵn sàng về hưu chưa bà bạn ?”. Tôi sẽ từ tốn trả lời “Dạ chưa bao giờ nghĩ đến”.

Tôi rất thích công việc làm trong bệnh viện, săn sóc an ủi bịnh nhân và nhất là không khí dễ chịu.  Đối xử như trong gia đình của những bạn đồng nghiệp, trẻ cũng như già, lúc nào cũng sẵn sàng giúp đỡ lẫn nhau từ vật chất đến tinh thần !

Làm sao tôi quên được trong tuần lễ đầu nhận việc tháng 7 năm 1975.  Những ân cần chỉ bảo tận tình trong nghề điều dưỡng của các bậc đàn anh đàn chị. Dù tôi đã may mắn theo học ngành này tại Mỹ từ năm 1970 đến 1974; rồi tốt nghiệp và về lại Việt Nam làm việc. Cho đến lúc dầu sôi lửa bỏng cuối tháng 4 năm 75, tôi đã ra đi giữa ranh giới của sự sống và cái chết.  Với đôi bàn tay trắng, như hàng triệu đồng bào khác đã chọn hai chữ “TỰ DO” làm lẽ sống.

Làm sao tôi quên được những lời an ủi chân thành của bạn đồng nghiệp khi thấy tôi khóc, nhớ về quê nhà, nhớ cha mẹ, nhớ anh chị em, và nhớ từng con đường. Nhớ từng cây sứ nở hoa trắng trước sân nhà, nhớ mái tóc trắng mềm mại của mẹ, và nhớ đôi bàn tay thon nhỏ của bà thường chắp lại nguyện cầu cho gia đình hạnh phúc; cầu xin con cái bình yên và học hành tấn tới; tôi đã ra đi trong vội vàng, và không một lời từ giã.

Làm sao tôi quên được những chiếc quần jean, những manh áo cũ mới, những vật dụng trong nhà và cái ti-vi trắng đen được cô bạn trong sở ưu ái trao tặng cho người vừa bắt đầu cuộc sống nơi xứ lạ quê người ! Tôi sẽ nhớ mãi lòng nhân ái của người Mỹ nói chung và những bạn đồng nghiệp tốt bụng nói riêng, đã giúp tôi vượt qua những khó khăn của thuở ban đầu. Suốt mấy chục năm qua, thay vì làm 40 giờ như thường lệ, vì sự thiếu hụt trầm trọng trong nghề y tá nên tôi thường làm thêm 10-15 giờ mỗi tuần để giúp tài chánh cho gia đình còn kẹt lại bên kia bờ đại dương, nhất là khoảng thời gian dài đen tối ngay sau khi mất nước năm 75.

Nhưng như người Mỹ thường nói “Never say never” - Đừng bao giờ nói không bao giờ !

Vào một ngày thứ hai, đầu tháng 9 năm 2012 đang tơ lơ mơ ở nhà, tận hưởng ngày nghĩ thì nhận được cú điện thoại của bà sếp trong bịnh viện tôi làm hơn 37 năm, bà cho biết có sự thay đổi rất lớn về hưu bổng và phúc lợi cho nhân viên trong vòng một vài tuần nữa, nhất là cho những người ở tuổi sắp về hưu như tôi! Thế là chỉ sau hai ngày hỏi ý kiến của các con và chàng của tôi, đồng thời gọi cho một số bạn cùng lớp tuổi trong bịnh viện, sau khi cân nhắc kỹ càng, ai cũng đồng ý sẽ nộp đơn cùng tôi xin nghỉ hưu tuần này. Ngày làm cuối cùng trong bịnh viện buồn vui lẫn lộn, buổi tiệc chia tay thật cảm động sau nhiều năm gắn bó nghề điều dưỡng từ 1975, các bác sĩ quen, các đồng nghiệp cũ mới, các bạn từ những ngành khác như vật lý trị liệu, giải phẫu, dược phòng cũng đến “Say good bye” nói lời giã từ, tôi nghẹn lời muốn khóc vì nơi đây, bịnh viện này đã giúp đỡ tận tình, từ ngày tôi chân ướt chân ráo rời bỏ quê hương, nơi chôn rau cắt rún đi tìm tự do, nhân quyền. Bà sếp có nụ cười thật hiền lành, khuôn mặt khả ái và tấm lòng nhân hậu, ôm vai tôi khẽ nói “Sau khi nghỉ hưu, bất cứ lúc nào YOU muốn trở lại làm part time hay full time thì đừng do dự nhé”. Tôi nghẹn ngào cám ơn tấm chân tình của bà và các bạn đã có mặt trong buổi tiệc giã từ ấm cúng, đong đầy tình thân và kể từ ngày đó tôi bắt đầu cho NIỀM VUI NỖI BUỒN CỦA TUỔI VỀ HƯU !

Chàng của tôi về hưu sớm hơn tôi vài năm, nên chúng tôi ngồi lại soạn thảo chương trình sẽ làm gì trong những ngày sắp tới. Thay vì khoanh tay nhìn nhau 24 tiếng đồng hồ một ngày, hết đi ra rồi đi vào, hết đi tới rồi đi lui chắc không bao lâu là bị trầm cảm cả hai người ! Nói đùa cho vui vậy, chớ tôi cũng tôn trọng thời gian chàng ngồi một mình trong phòng khách xem các trận đấu thể thao như quần vợt Wimbledon, US Open… hay Super Bowl thì khỏi bàn đến. Các con đã tốt nghiệp đại học và rời xa tổ ấm bấy lâu nay nên nhắn nhủ cha mẹ “Ba mẹ đã làm việc cực khổ bao nhiêu năm rồi, bây giờ là lúc đi chơi du lịch, những danh lam thắng cảnh nơi mình muốn thăm viếng”. Mấy đứa nhỏ nói cũng có lý ! Nhớ lại ngày nào năm xưa ngồi chồm hổm dưới đất đóng từng thùng quà, bỏ vào vài hộp cây viết BIC, một hai xấp vải đậm màu, năm ba hộp thuốc Tylenol, Aspirin, đồ hộp, vài gói thuốc lá... Miễn là khoảng 2 pounds trọng lượng tối đa cho phép gửi về Việt Nam lúc bấy giờ. Tôi đã xúc động tận cùng khi nghe ca sĩ Ngọc Lan hát Một Chút Quà Cho Quê Hương” của Việt Dzũng. Tôi thấy nhớ nhà quá đỗi và cùng tâm trạng nên làm bài thơ : 

MUÀ XUÂN NÀO

Mùa Xuân nào, tôi rời xa phố thị,

Nhớ SAIGON, tiếc thương vị Quỳnh Hương.

Hàng lá me ôm ấp nỗi yêu thương,

Cho nước mắt vấn vương hồn lữ khách.

Kẻ ở lại, Người ơi ! Xin đừng trách,

Một lần đi khơi, mạch giòng lệ sầu.

Khát khao tìm ánh mắt giữa đêm thâu,

Chỉ còn lại hố sâu đầy nỗi nhớ.

Cho tôi xin một lần nghe hơi thở,

Của mẹ già bỡ ngỡ đứng đợi con.

Xin tô hồng đôi vành môi nhạt son,

Của cô em héo hon vì ngóng chị.

SAIGON ơi ! Ngày Xưa Hoàng Thị,

Tà áo dài mộng mị giữa trời xanh.

Có còn không những giọt nắng long lanh,

Hay tan vỡ mong manh đời hiu quạnh ?

Bây giờ cha mẹ đã khuất núi, các anh chị em đã lần lượt sang Mỹ định cư bằng những lần vượt biên nguy hiểm, trôi nổi lênh đênh hàng tuần trên biển cả, hay được đến bến bờ tự do qua diện bảo lãnh đoàn tụ sau này, nên tôi cũng được nhẹ nhàng trong tâm hồn, đỡ lo toan trong tâm trí.

(...   ...   ...) 

Tục ngữ có câu “Đi một ngày đàng, học một sàng khôn” hay “Đi cho biết đó biết đây, ở nhà với mẹ biết ngày nào khôn”. Hai ông bà già này không biết có học được một nửa sàng khôn hay không ? Khoa học chứng minh rằng càng già càng học khó vô, thế mà mỗi năm cũng ráng lê bước ra khỏi nhà đi thăm chỗ này, viếng chỗ nọ cho đến khi con vi khuẩn ác ôn COVID 19 xuất hiện làm thế giới đảo điên. Cuộc sống đời thường thay đổi, kẻ mất người còn. Và từ đó chúng tôi cũng tạm dừng bước chân giang hồ.

Kể từ ngày về hưu, niềm vui mỗi sáng khi thức dậy tôi không còn phải nhấn vào nút snooze của đồng hồ báo thức có ánh sáng màu xanh chói chang ngay trên đầu giường, để nằm nướng thêm 5 phút phù du trước khi thật sự ra khỏi giường sửa soạn đi làm. Nói cho đúng ra, bây giờ có muốn nhắm mắt ngủ lại cũng không được. Thôi thì lò mò, nhè nhẹ chui khỏi giường không muốn đánh thức chàng còn đang say nồng giấc điệp.  Mấy bà bạn tôi hay than thở “Sao lúc này tôi khó ngủ quá, trằn trọc mãi đếm trăm vì sao. Nghe nhạc êm dịu ru ngủ cả giờ mà cũng không nhắm mắt được, mà ông nhà tôi thì đặt mình nằm xuống là ngáy pho pho, giận gì đâu”. Tôi trả lời “Bà bạn tôi ơi ! Có lo nghĩ gì không đó ? Hay là ráng để ra vài phút tập thiền cho tâm hồn thảnh thơi, uống trà cúc organic là giúp mình đi vào giấc ngủ dễ dàng hơn”. Vài tuần sau, bà bạn vàng có gửi tin nhắn “Cám ơn đã ngủ tốt hơn sau lời khuyên của bạn già”.  Cộng thêm bà nói nên chà xát thêm huyệt dũng tuyền dưới gang bàn chân mỗi tối. Chắc tôi cũng làm theo, biết đâu sẽ có giấc ngủ ngon hơn ?

Thật hạnh phúc khi bước vào tuổi vàng, tuổi hạc, có vài người bạn thân để san sẻ tâm sự buồn vui, réo gọi nhau hay gửi qua tin nhắn những thông tin mới nhất về sức khỏe, nhất là trong mùa COVID nơi nào thử test nhanh, những mạng liên kết cho miễn phí bộ test COVID, hoặc là những cú điện thoại ngắn dài, “tám chuyện” hàng giờ về văn nghệ văn gừng đang xảy ra trong và ngoài nước, nghe cũng thú vị lắm chứ !

(...   ...   ...)

Có con rồi có cháu, dù không phải săn sóc hàng ngày, đôi khi cuối tuần hay những lúc con cái đi làm xa hoặc dự đám cưới ngoài tiểu bang là lúc tôi sung sướng nhất ! Bà cháu dung dăng dung dẻ, nắm tay ra công viên trước nhà, cho cháu ngồi xích đu đầy thật cao để nghe tiếng trẻ thơ cười nắc nẻ, chiều tối bắc ghế ra sau vườn, thằng bé 3 tuổi chỉ lên vầng trăng khuyết rồi ngây thơ hỏi bà ngoại “Ai cắt mặt trăng làm hai vậy ngoại ?”. Bà ngoại phải lúng túng tìm ra câu trả lời thích hợp cho bé lên 3 hiểu. Chợt nhớ lại hai câu thơ lục bát truyện Kiều ngày xưa “Vầng trăng ai xẻ làm đôi. Nửa in gối chiếc nửa soi dặm trường”. Ôi nhớ làm sao thời trung học mộng mơ đầy ắp kỷ niệm, ở ngôi trường thân yêu LÊ VĂN DUYỆT, bây giờ đã thay tên đổi họ, không còn là 3 chữ viết “trại” đi thyành LÉM VÀ DUYÊN mà chúng tôi thường âu yếm gọi.

(...   ...   ...) 

Vui thì kể sao cho hết, buồn thì cũng đã đong đầy. Mỗi lần nhận được cú điện thoại hỏi mình hay chàng có nhớ tên người bạn này không là y như rằng người đó đã qua đời. Tôi không mấy tin dị đoan, cũng chưa bao giờ đi coi bói, vậy mà để ý hể thấy con bướm xám đậu trên bức tường trắng sau nhà là được tin có người thân hay bạn quen vừa ra đi. Tôi lấy miếng gỗ thông che lại khoảng tường đó vì không muốn suy nghĩ ai là người đã rời bỏ chốn bụi trần này đây ?

Càng lớn tuổi trí nhớ cũng chắp cánh bay xa, sự suy nghĩ cũng bớt sâu sắc, lại hay có tính cả nể không cúp điện thoại quãng cáo cái rụp, như những người còn trẻ khác, biết thế nên kẻ gian có biết bao nhiêu chiêu lừa gạt người già: nào là giả mạo sở an ninh xã hội, sở thuế vụ, nhà băng… để lấy tin tức, gạt tiền trong trương mục hoặc đánh mạnh vào tình thương gia đình để gửi tiền cho kẻ lạ mà tưởng rằng giúp cho người thân trong nhà qua cơn hoạn nạn. Ít nhất vài ba lần trong một ngày cũng có vài cú điện thoại lạ hiện ra chữ Scam Likely nhờ IPhone lọc ra để tôi khỏi bận tâm trả lời, trả vốn. Còn E-mail thì khỏi nói, thỉnh thoảng tôi được báo mình là người may mắn được chọn để nhận số tiền bạc triệu có địa chỉ nhà băng ngoại quốc rõ ràng, có đóng mộc, ký tên đàng hoàng. Các thứ các cái, chỉ cần ghi rõ tên tuổi mình, chương mục nhà băng thì họ sẽ chuyển thẳng số tiền đó vào chương mục. Thôi xoá đi cho được việc, phải đổ mồ hôi nước mắt cho đồng tiền mình làm. Có đâu tiền từ trên trời rớt xuống, họa trừ trúng số Mega hay Power Ball.

Thỉnh thoảng tôi nhận được những bức thư màu trắng, vội xé ra xem, thì ra là thư quảng cáo dịch vụ an táng lo hậu sự người quá cố. Có chương trình trả góp không tiền lời cho người sống. Muốn lo cho chính mình trước khi bước vào thế giới bên kia. An nghỉ giấc ngủ ngàn thu vĩnh biệt, không làm phiền đến con cái người thân về vấn đề tài chánh. Tôi tự đặt tay lên trán hỏi thầm “Mình đã đến tuổi này rồi sao ta ?”.

Theo thống kê của Mỹ năm 2021 tuổi thọ trung bình của người Mỹ là 77.3 tuổi, tôi thì đâu đó cũng gần sát tuổi gần đất xa trời, chàng thì nói đùa “Anh trên 80 chắc là đang hưởng bonus”. Thôi thì dù mắt có mờ đi theo năm tháng, tai có kém nghe theo tháng năm, chân tay có run rẫy bước thấp bước cao, từng bước từng bước thầm vì sợ vấp ngã, giấc ngủ có xanh xao, trí nhớ có hao mòn thì cũng cám ơn Thượng Đế đã cho con sinh ra và lớn lên với cuộc đời đầy phấn đầu. Vượt qua bao chông gai, thử thách vui buồn để tự nói với chính mình “Quẳng gánh lo đi và vui sống” tựa đề của quyến sách học làm người của Dale Carnegie được dịch ra tiếng Việt bởi Nguyễn Hiến Lê trong tủ sách gia đình tôi trước năm 1975.

Tôi cũng không “Xin thời gian ngừng trôi” hoặc “Xin thời gian qua mau” như nhạc sĩ Lam Phương từng mong muốn vì có muốn xin thì cũng có được đâu ? Trái đất vẫn cứ quay đều, bình minh tắt thì hoảng hôn chợt tới, tôi chỉ muốn an hưởng những ngày xế chiều của tuổi hạc với 6 chữ tâm niệm: SỐNG TỐT, SỐNG KHỎE, VÀ SỐNG VUI.

Còn việc gì đến sẽ đến, xin phó thác trong tay Thượng Đế !!!

T. THIÊN THU
(Phoenix, July 2022)

___________________________________