TRIỆU CHỨNG: Bịnh ung thư là bịnh nguy hiểm vì: trong giai đoạn đầu của bịnh thường không có triệu chứng hay rất ít triệu chứng. Khi phát hiện bịnh đã có thể sang tình trạng đã di căn và khi ấy khả năng điều trị hết bịnh thấp hẳn. Không ít các triệu chứng giống như các bịnh thông thường đến những triệu chứng đặc thù:
Mệt mỏi, biếng ăn, xuống ký, sốt nhưng không biết lý do, đổ mồ hôi đêm đến nổi ướt quần áo ngủ, không muốn vận động, thở dốc, da mặt tái, đau đầu, ho ra máu, máu ở trong phân hay nước tiểu, chảy máu dưới da, phân thay đổi dạng( bình thường, bón và tiêu chảy), đi tiểu khó và đi ban đêm nhiều lần, những viết thương trên da, nhưng không lành, xuất hiện bướu trên cơ thể, đau bụng, nuốt thức không trôi, mục ruồi lớn dần, tinh hoàn sưng và đau, đau lưng đặc biệt tăng cường độ đau, ngực có thay đổi về kích thước, vết thương trên ngực không lành, da trên ngực biến đổi như vỏ trái cam, nước tiết ra từ nhủ hoa, đau khi đi tiểu hay đại tiện, đau bụng dưới, xuất huyết giửa lần kinh kỳ hay sau khi không còn kinh, không đi cầu hay đi tiểu được, đột nhiên đau ở chân và tay hay liệt phần tứ chi, trướng bụng, vàng da và mắt, ra máu mũi nhiều và thường xuyên, ho dai dẵng và ra máu, bị mất tiếng nói lâu....
CHẨN ĐOÁN: Như các bạn thấy những triệu chứng trên khá thông thường và mọi người trong chúng ta đã gặp phải, nhưng đa số những ai có triệu chứng kể trên không bị ung thư, mà chỉ do các bịnh thường khác.
Nguyên tắc khá chính xác: những triệu chứng đó không thuyên giảm ngược lại tăng dần và có trong thời gian dài, tăng nguy cơ đó là triệu chứng ung thư.
Do khi mới xuất hiện bịnh (giai đoạn đầu) bịnh có nhiều cơ hội điều trị hết hẳn, và cùng lúc vì không hoặc ít triệu chứng, bịnh ung thư không là bịnh thông thường cho người dưới 60-70 tuổi, nên thật sự cũng khó chẩn đoán. Nhiều lúc cần bác sĩ có kinh nghiệm và kiến thức chuyên sâu.
THỬ MÁU:
Với các thử máu thông thường cho ta tăng thêm nghi ngờ là các triệu chứng là do bịnh ung thư, ví dụ:
* Hb thấp là do mất máu hoặc không tạo được máu thường thấy bịnh ung thư bao tử, thực quản, đường ruột, cổ tử cung hay tử cung vì xuất huyết hay các bịnh ung thư máu, tủy xương, hạch hay bịnh ung thư di căn sang xương.
* SR VÀ CRP là chỉ số cho thấy bị viêm. Ung thư làm cho cơ thể phản ứng như bị viêm
* men gan cao khi ung thư gan, túi mật, tuyến tụy (bukspyttkjertel, pancreas) hay ung thư khác di căn đến gan
* LDH thường cao ở các bịnh ung thư máu hạch.
* Ca chất calsium có thể cao khi ung thư tủy xương, phổi hay di căn đến xương.
Ngoài ra có 1 số thử máu đặc biệt cho 1 số loại ung thư: dấu hiệu khối (tumormakør)
** AFT( alfa-føtoprotein): thử nghiệm cho ung thư tinh hoàn
** CA125( cancer antigen 125) : ung thư buồng trứng
** Kalcitonin: ung thư tuyến nội tuyến ở cổ
** CEA( carcinoembryonal antigen): ung thư ruột, ung thư vú và 1 số ung thư khác.
** HCG (human choriongonadotropin) ung thư tinh hoàn
** 5-HIAA: Các loại ung thư
** Ig (immunglobulin): ung thư tủy xương
** NSE (nevrospesifikk enolase) ung thư phổi tế loại bào nhỏ.
** PSA (protastaspesifikt antigen) ung thư tuyến nhiếp trạng.
CHỤP QUANG TUYẾN:
Chụp quang tuyến (x-ray) không còn dùng. CT và MR thông dụng nhất. Ngoài ra PET-SCAN được đưa vào ứng dụng. Nguyên tắc là tiêm vào mạch máu chất đường có gắng chất phóng xạ. Tế bào ung thư cần năng lượng (chất đường) vì vây nó lấy chất đường khi tiêm vào. Khi chụp CT sau đó và thấy chất phóng tập trung nơi nào, chỗ ấy là bướu ung thư. Thử nghiệm giúp xác định nơi lấy sinh thiết(biopsi), ung thư di căn chỗ nào và xác định điều trị có kết quả.
SINH THIẾT (biopsi):
Đây là yếu tố quan trọng nhất để xác đinh ung thư hay không? Thử máu, thử dấu hiệu khối u, chụp quang tuyến và khám của bác sĩ để xác định độ nghi ngờ ung ung thư. Kết quả sinh thiết mới là xác đinh cuối cùng.
Xin nhớ kết quả sinh thiết có thể sai: lấy không đúng chỗ, bác sĩ khám nghiệm chưa giỏi đủ.
Bài sau sẽ viết về nguyên tắc điều trị, chủng ngừa ung thư và triển vọng tương lai về điều trị
PS: Mời đọc phần trước trên QN11: BỊNH UNG THƯ - Phần #1
DR Thắng Trần
________________________________
Xin Cám ơn BS Thắng Trần đã cho độc giả QN11 những bài viết bổ ích trong cuộc sống./ QN11
ReplyDelete