Cây Sùng thảo - Chinese artichoke -Crosnes

 Quinhon11

Cây Sùng thảo

Năm ngoái trong một dịp ghé bạn ở gần nhà chơi, mình ra thăm khu vườn phía sau nhà. Bạn trồng nhiều rau củ quả lắm, từ đậu bắp, đu đủ, bầu, mướp, bí ... không thiếu thứ gì kể cả cái chuồng gà thả độ mươi con lao xao cục tác, trông thật bình yên và vui tai.

Trong lúc loay hoay cắt một ít rau đay về ăn, mình để ý thấy một luống rau khá lạ bên cạnh, lá hơi giống rau húng nhưng mỏng hơn và nhám tay hơn. Mình hỏi Katy rau gì, cô nàng nói: Mẹ em trồng, em không biết tên nhưng mẹ em hay lấy lá nấu canh, con em thích ăn lắm. Nghe vậy, mình hỏi xin em vài cọng có rễ, đem về vùi xuống đất như thói quen rồi quên luôn. Thỉnh thoảng tình cờ mình bắt gặp vài cọng bò ngang, bò dọc, trông èo uột tẻ nhạt, nên mình ko để ý tới chúng nữa.

 

Tháng rồi sau trận bão tuyết thế kỷ, vườn tược tang hoang, lại thêm chuyện nhà rối rắm nên mình không có tâm trạng bước ra xem cây cỏ mất còn thế nào. Vậy mà mới mấy hôm trước, bước ra tình cờ  thấy mấy em này tươi tốt quá, nhảy nhánh tràn lan và lại có hoa nữa. Nhớ tới Katy, cũng muốn hái lá nấu canh nhưng còn chút e ngại, nên mình hỏi thăm mấy anh chị nhà vườn, mới biết loại rau này có tên là Sùng thảo - Hay còn có tên khác: Chinese artichoke. 

Củ Sùng thảo

Có không ít người trồng, nhưng khi mình hỏi hầu như ai cũng nói về củ mà ít nói về lá. Có chị cho mình biết loại rau này chịu khí hậu mát, mùa lạnh cho lá, mùa hè nắng nóng lá không phát triển, nhưng lại dồn sức vô phần củ. Trồng khoảng 2 năm sẽ có củ ăn. Lá có thể ăn sống như một loại rau thơm. 

Mà củ nó ngộ lắm nhen, nhìn cứ như con sâu nhộng. Mình chưa ăn, nhưng thấy diễn tả trên mạng là củ ngọt dòn như củ năng, hoặc củ sắn.. Có thể ăn sống hoặc xào nấu nhiều món ngon khác. Hôm qua mình cắt lá nấu canh. Lúc sờ mặt lá hơi nhám mình cũng có ý e ngại không biết nấu canh có ăn được không. Sau khi ra tay đập dập mấy con tôm, thả rau vào vài phút là có tô canh ngon ngọt. 

Ý kiến của mình: Mình chưa ăn củ, chưa ăn sống, nhưng phần nấu canh thì mình ưa lắm. Lá rau này có vị ngọt, nên tô canh mình cũng ngon ngọt, nấu chín lá mềm ko còn nhám còn khô gì cả. Vậy mình góp ý với mấy bạn, nếu nhà ai có trồng loại rau này thì lấy lá nấu canh nhé. Nghe nói cũng là vị thuốc rất tốt cho sức khỏe. Trên mạng nói công dụng của cây này nhiều lắm. Nhưng mình muốn bỏ qua phần này. Hãy cứ xem là rau, thấy ngon thì ăn thôi. Thời nay rau củ gì gì cũng được các thầy lang trên mạng khai thác triệt để.. loại nào cũng thần dược, lắm khi nhãm nhí làm mình hãi lắm!

Mình có tìm hiểu thêm về cây này, xin chia sẻ với các bạn:

Cây sùng thảo hay còn có tên Chinese Artichoke là loại củ thuộc họ bạc hà có nguồn gốc từ Nhật Bản và Trung Quốc. Những năm 1880, Chinese artichoke hay Crosnes mới được du nhập vào châu Âu, trước tiên là ở Pháp, nơi chúng được trồng gần vùng Crosne. 

Sùng thảo rất dễ trồng, Nếu được phép nở hoa sùng thảo sẽ cho ra những bông hoa màu tím tuyệt đẹp, nhưng nếu chú trọng sản xuất củ , thì tốt nhất bạn nên cắt tán lá xuống một nửa hoặc hơn bất cứ khi nào nó đạt chiều cao 11-12 ".

Khi tán lá chuyển sang màu nâu vào mùa thu, các củ được thu hoạch theo cách tương tự như khoai tây với củ nhỏ nhất được để lại để nảy mầm vào mùa xuân năm sau.

Sùng thảo chế biến được nhiều món, vì chúng giòn và đầy nước ngay trên mặt đất. Chỉ cần lau sạch hoặc ngâm nhanh ngâm chúng trong nước để loại bỏ chất bẩn, sau đó ăn sống như một món ăn nhẹ, cho chúng vào món salad để có một món ăn giòn như củ cải hoặc ngâm chua chúng. Chúng hấp dẫn trong các món xào như một sự thay thế vị giòn của hạt dẻ hoặc phục vụ chúng bằng cắch hấp và phủ sốt bơ như người Pháp ưa thích.

Kể từ đó, chúng đã xuất hiện hơn trên khắp các ao hồ ở Hoa Kỳ, nơi chúng đã trở thành món ăn được yêu thích của giới đầu bếp. Chúng được thu hoạch bằng tay, có mức giá khá đắt đỏ, (khoảng 40 dollars / lb) nên ta thường thấy chúng xuất hiện ở những buổi tiệc sang trọng của giới thượng lưu hơn là ở những bữa ăn hàng ngày. 

Người Trung Quốc ăn loại củ này như củ năng, hoặc những loại củ mọc dưới nước khác. Những loại củ này có thể được ăn sống hoặc nấu chín. Có thể nấu chúng một cách đơn giản, bằng cách chần và xào trong rau thơm và bơ hoặc hấp nhẹ với bơ.

Ở Nhật, chúng thường được ngâm chua, trong khi các đầu bếp thử nghiệm bằng cách cạo hoặc cắt lát để tạo thêm điểm nhấn, trang trí  cho món ăn.

Đây là một loại rau có củ dễ trồng, nhưng để có được những củ to và mọng nước thì ta cũng cần một số hiểu biết. 

Quinhon11

__________________________________