Nguyễn Mạnh An Dân
2.45 chiều, ngày 29 tháng Chạp âm lịch, đầu năm 1975, Tiểu đoàn
trưởng 2/46, Thiếu tá Nguyễn Hữu, không thông qua âm thoại viên, trực tiếp gặp
các Đại đội trưởng thuộc quyền trên tần số nội bộ và gọi tất cả đến gặp ông tại
Bộ Chỉ Huy Tiểu đoàn: “Các cậu đến gặp tôi ngay bây giờ”. Giọng “ông già” chậm
và rõ, cách nói vẫn là một kiểu ra lệnh nhưng không phải là thứ lệnh khô cứng,
lạnh lùng như vẫn thường có ở
một cấp chỉ huy ngoài mặt trận. Đơn vị vừa được rút về mấy giờ trước từ Trà Cao sau hơn nửa tháng lặn lội suốt một tuyến dài qua các mật khu lầy lội Trà Cú, Phước Chỉ. Tiểu đoàn trừ bố trí phòng thủ căn cứ Trâm Vàng và hai đại đội tác chiến còn lại rải dọc theo mép rừng cao su, cách quốc lộ và xóm nhà một đoạn ngắn và cách gia đình lớn không quá nửa tầm súng cối 60. Ngày cuối năm, vị trí đóng quân nhẹ nhàng. Không ai nói với ai nhưng tất cả ngầm hiểu: dưỡng quân, ăn Tết.
một cấp chỉ huy ngoài mặt trận. Đơn vị vừa được rút về mấy giờ trước từ Trà Cao sau hơn nửa tháng lặn lội suốt một tuyến dài qua các mật khu lầy lội Trà Cú, Phước Chỉ. Tiểu đoàn trừ bố trí phòng thủ căn cứ Trâm Vàng và hai đại đội tác chiến còn lại rải dọc theo mép rừng cao su, cách quốc lộ và xóm nhà một đoạn ngắn và cách gia đình lớn không quá nửa tầm súng cối 60. Ngày cuối năm, vị trí đóng quân nhẹ nhàng. Không ai nói với ai nhưng tất cả ngầm hiểu: dưỡng quân, ăn Tết.
Trâm Vàng là Bộ Chỉ Huy tiền phương, là điểm tiếp liệu chung cho
nhiều quân binh chủng trong chiến dịch hành quân Campuchia nhiều năm trước. Căn
cứ rất rộng với một lô cốt vuông vức được xây âm dưới lòng đất bằng ximăng cốt
sắt làm Trung Tâm Hành Quân và một vòng tuyến với bờ đất cao đủ chỗ rải quân
cho một tiểu đoàn đầy đủ quân số. Căn cứ vẫn thường bị pháo và thỉnh thoảng đặc
công vẫn bò vào quấy nhiễu nhưng đối với một đơn vị bộ binh, quanh năm hành
quân lưu động thì về Trâm Vàng là nghỉ ngơi, hưởng phước.
Tết nhứt có khác, phòng hành quân có một chút gì vui vui, lạ lạ.
Lố thùng đạn đại liên xếp vuông với tấm poncho phủ gọn ở trên như một cái bàn
thấp cùng mấy hộp bánh mức Bảo Hiên và mấy chai rượu bọc giấy hoa như làm cho
căn hầm sáng và đẹp hơn. “Phòng họp” lố nhố những người; các âm thoại viên đang
lui cui kéo giây ráp nối máy móc vào trụ en - ten cao nhòng trên nóc; Chỉ Huy
Trưởng Hậu Cứ, Sĩ Quan Ban Một, Sĩ Quan Tiếp Liệu và các Hạ Sĩ Quan chuyên môn
gần như có mặt đầy đủ trong những bộ quần áo hồ cứng thẳng tưng đang tươi cười
chảo hỏi những người mới đến. Ngày cuối năm, đơn vị được “ra hành quân” là một
dịp lớn để mọi người vui với nhau một chút. Tiểu đoàn trưởng không cầm bản đồ,
không hỏi han tình hình quân số và trang bị, không nhắc cái này, la điều kia
như thường ngày, chỉ kêu lấy ra năm chai rượu, nhìn các Đại Đội Trưởng bằng ánh
mắt trìu mến, nói “Mỗi cậu một chai, giao thừa lai rai một chút cho ấm bụng” và
hất đầu ra dấu cho mấy anh em phục vụ “dọn tiệc”. Trà được bưng tới, bánh được
mở ra. Mấy sĩ quan hậu cứ lễ nghĩa và bóng bẩy chúc Tết sớm, mấy sĩ quan tác
chiến rổn rảng cười nói. Buổi tiệc tất niên bất ngờ, đạm bạc nhưng vui. Lính
mà, vậy là tốt rồi, được ngồi thoải mái với nhau vài tiếng đồng hồ, nói năm
điều bảy chuyện, uống hớp nước, ăn chút bánh mà không phải nơm nớp lo âu cho sự
an nguy của chính mình và của đơn vị là tiên trên đời rồi, là số một rồi.
Giữa cuộc vui, Tiểu đoàn trưởng chậm rãi cho biết đã liên lạc với
phòng ba chiến đoàn, không có kế hoạch gì đặc biệt, ông kết luận: “Chắc mình ăn
Tết ở đây” và âu yếm nhìn các Đại đội trưởng trẻ, độc thân của mình, nói thêm,
gọng ấm áp: “Cậu nào có bạn gái hay người quen biết gì nhắn hậu cứ mời lên chơi
cho vui, không dễ gì được nằm gần lộ như thế này đâu!”. Các Đại đội trưởng mau
mắn đáp lại: “45 làm gương trước đi, mời chị lên chơi”. Tiểu đoàn trưởng cười
cười: “Có, chiều nay bà ấy và mấy cháu sẽ có mặt, mười sáu năm rồi tôi chưa bao
giờ đượïc ăn Tết ở nhà, cũng chưa bao giờ được ở trong một căn hầm nào đẹp như
thế này, cả nhà ăn Tết ở đây cũng tốt, năm mới mấy cậu ghé chơi”. Giọng Tiểu
đoàn trưởng đều đều, không có vẻ gì than vãn, trách oán nhưng có chút nao nao,
buồn buồn. Lúc chia tay, ông đi với các Đại đội trưởng ra tận cửa hầm, dặn nhỏ:
“Dưỡng quân ở đây, dặn em út lục soát, mở đường cẩn thận, nhưng cứ lờ cho anh
em họ la cà ra xóm một chút, Tết nhứt chắc không đến nỗi nào đâu”. Ông nói với
theo khi mọi người đã đi được một đoạn ngắn, giọng nghiêm lại: “Nhớ kiểm soát
kỹ, tuyệt đối không được để em út say sưa, phá làng phá xóm”.
@
Buổi chiều cuối năm im ả, bên xóm vẳng tiếng trẻ đùa và xe
cộâ qua lại trên đường với dáng vẻ vội vàng, hối hả như đang chạy đuổi với thời
gian. Các nhân viên hậu cứ lần lượt từ giả. Tùng đi suốt một vòng tuyến, từng
lúc dừng lại chỗ này chỗ kia nói chuyện với những người lính đang ăn vội bửa
cơm chiều, anh ngồi chơi với anh em một lúc lâu đợi cho các toán tiền đồn vào
vị trí xong mới chậm rãi trở về hầm chỉ huy của mình. Kế hoạch đón Tết vừa
riêng vừa chung đều làm Tùng thấy vui. Mấy năm liền, tuy mang tiếng là hòa
bình, ngưng bắn nhưng chưa năm nào đơn vị được rời vùng hành quân và ngày đầu
năm nào Tùng cũng chỉ có thể hút với anh em một điếu thuốc, nhắp với họ chút
rượu chắt chiu trong những nắp bình đông sóng đổ ngay tuyến phòng thủ giữa mặt
trận. Ý nghĩ về một bữa cơm đơn vị làm Tùng thấy ấm lòng, anh nghĩ đến lá thư viết
vội cho Thiên Kim vừa gởi trung sỉ nhất Thế với lời tái bút vui vui: “Khi nào
nghe lơ xe hô lớn Gò Dầu nghe bà con là em xuống xe, nhìn bên trái sẽ thấy anh
đứng đón, nhớ đừng tìm ông có râu cao bồi, coi chừng lộn với ông nào khác. Tết
nhứt anh sẽ làm đẹp để đón tiểu thư.”
Lần đầu Thiên Kim lên thăm Tùng ở đơn vị, nghe anh em nói với nhau
“cô lên, cô lên” nàng đã thẹn đỏ mặt và chờ lúc không có ai mới phụng phịu cự
nự người yêu: “ Cô chắc là chữ mấy ông lính dùng gọi các bà vợ người chỉ huy
của họ, em là gì của anh mà cũng cô cô trong này, kỳ cục”. Tùng đã cười ha hả
trêu lại nàng: “Cô là tiếng ngắn gọn, dễ nghe và nhiều ý nghĩa nhất trong các
tiếng, em không chịu cho gọi như vậy anh em họ sẽ kêu bằng bà người yêu của ông
Trung úy nghe còn dễ sợ hơn nữa, tùy em quyết định đi” và Thiên Kim đã chịu
thua, đã tiếp tục làm “cô lên” bất cứ lúc nào có thể.
Ước mơ của người lính thật đơn giản, ông Tiểu đoàn trưởng muốn
được đoàn tụ cả nhà trong hầm chỉ huy qua với nhau một cái Tết gia đình; ông
Đại đội trưởng muốn những người lính có thể ngồi ăn chung với nhau một bữa cơm
bên bờ tuyến có chút thịt cá phụ trội và những lời thăm hỏi chúc mừng năm mới.
Chuyện như đã chắc trong tầm tay mà cũng không thực hiện được. Trong vòng hai
mươi bốn tiếng đồng hồ tiếp đó, nhiều sự việc bất ngờ đã xảy ra. Kế hoạch không
đến từ Chiến đoàn, Sư đoàn, nó đến từ một chỗ cao hơn.
Tám giờ tối ngày 29, Tiểu đoàn 2/46 nhận lệnh yểm trợ đơn vị bạn
thi hành công tác. Đại đội công sự nặng thuộc Tiểu đoàn 25 công binh chiến đấu
kéo đến, có Tiểu đoàn trưởng, Sĩ quan tham mưu quân đoàn, Sĩ quan chuyên môn
Cục Công Binh đôn đốc và kiểm soát. Máy phát điện được mở lên, xe ũi, xe xúc,
xe cẩu hụ tới hụ lui. Lệnh phải hoàn tất một ụ thuyết trình dã chiến kiên cố và
gọn đẹp trước sáu giờ sáng.
Trong đêm, Trinh sát Sư đoàn, Trinh sát Trung đoàn, các Tiểu đoàn
1 và 3/46, một số Tiểu đoàn Địa Phương Quân thuộc hai Tiểu khu Tây Ninh và Hậu
Nghĩa nhận được lệnh chuyển quân. Toàn bộ các điểm trọng yếu chung quanh khu
vực Trâm Vàng đều có lực lượng lục soát và án ngữ. Chưa có tin tức chính xác
nào được phổ biến nhưng căn cứ vào lệnh điều động, mọi người đều có thể tiên
đoán một giới chức rất quan trọng sẽ đến thăm căn cứ Trâm Vàng.
Sáu giờ sáng ngày 30 tháng Chạp, Tiếp liệu Tiểu đoàn 2/46 với lệnh
cấp phát đặc biệt từ Phòng 4 Sư đoàn và phương tiện chuyên chở của Tiểu đoàn 25
vận tải đã có mặt và trang bị bổ sung cho toàn đơn vị. Những đôi giày bố, nón
sắt, giây ba chạc và khăn quàng cổ mới được cấp phát ngoài cấp số. Tiểu đoàn
2/46 nhận lệnh kiểm tra quân phục, quân số, trang bị và lục soát, lập các toán
án ngữ bảo vệ toàn bộ khu vực trước khi tập trung tại tọa độ XT ... trước 10
giờ sáng.
Những khẩu lệnh quân trường được hô to: “Bên trái làm chuẩn, cao
trước thấp sau, Trung đội hàng dọc, Đại đội hàng ngang”, Tiểu đoàn được tập hợp
thành một khối hình chữ U dưới sự điều động của Tiểu đoàn phó. Tiểu đoàn trưởng
và Ban Tham Mưu đang chuẩn bị thuyết trình trước phái đoàn Trung ương tại
Trung Tâm Hành Quân mới vừa hoàn tất trong đêm trước. Tin tức chính thức
cho biết: Đại diện sư đoàn 25/BB, Tiểu đoàn 2/46 được vinh dự đón tiếp Nguyên
thủ quốc gia và phái đoàn chính phủ thăm viếng và ủy lạo nhân dịp Tết dân tộc.
Băng đạn được tháo ra, sáu lần thao tác an toàn súng được lập
lại. Đội hình sẵn sàng trong tư thế chờ đợi. Một chút kiêu hảnh, một chút xót
xa. Máu của biết bao anh em đồng đội đã đổ ra ở Suối Đá, máu của biết bao anh
em đồng đội khác đã đổ ra để dành lại từng tất đất, từøng bụi cây trước khi cắm
được ngọn cờ tổ quốc lên bờ đất đổ nát của căn cứ 82 và còn nhiều nữa ở Phú
Thứ, ở Phước Tân, ở Cần Đăng, Trại Bí, Dầu Tiếng, Phú Hòa Đông, Chà Rầy, Hố Bò,
Trung Lập ...…Tiểu đoàn 2/46 từng đổ máu, từng hy sinh nhưng chưa bao giờ lùi
bước và cũng chưa bao giờ không chu toàn nhiệm vụ dù nhiều khi cái giá phải trả
ra thật đáng đau lòng. Người lính 2/46 đã làm hết sức mình, họ không hiểu biết
gì nhiều, không đại ngôn lớn lối tự khoát cho mình một lý tưởng, một mục đích
gì to lớn, vĩ đại. Họ chỉ cố gắng chu toàn nhiệm vụ của những người lính nhỏ
nhoi vì anh em đồng đội, vì đơn vị, vì quân đội và vì tổ quốc của mình. Họ
không chờ đợi và cũng không hề biết sẽ có ngày hôm nay. Họ chỉ làm những gì
phải làm, vậy thôi.
12 giờ 30, đợt khách đầu tiên ào tới. Những cận vệ vòng ngoài gườm
gườm, M18 cặp nách, bố trí khắp nơi; những chuyên viên rà mìn, máy móc rè rè rà
tìm từng gốc cây, bụi cỏ.
12 giờ 45 đợt khách thứ hai ào tới, máy vi âm được lắp ráp dù đã
có sẵn, chuyên viên quay phim, chụp hình chạy tới chạy lui. 1 giờ chiều Nguyên
thủ quốc gia tới. Quân cảnh, tùy tùng đông nghẹt. Kèn trống rộn ràng. 2/46 Hành
Khúc vang lên “2/46 lừng vang chiến công, về đây chung sức đắp xây quê hương,
một lòng vì dân đoàn ta chiến đấu, quyết đem thân mình bảo vệ quê hương. Long
An giúp dân, giúp dân, giúp dân; Tây Ninh trấn biên, trấn biên, trấn biên,
đây Campuchia xông pha bao lần...”
Những lời chào mừng bóng bẩy được đọc lên, những lời khen ngợi
rườm rà được nói ra; những cái bắt tay, những lời thăm hỏi máy móc được lập
lại. Người lính im phắt trong hàng, trong một giây phút, hình như lòng quặn lại,
mắt mờ đi. Loáng thoáng đâu đó là hình ảnh mẹ già, vợ trẻ, con thơ, mái nhà
tranh, khu xóm nghèo và những xôn xao ngày Tết không trọn vẹn; rồi đâu đó hình
như có tiếng hô xung phong, những tiếng nổ, máu, những xác người, những anh em
đồng đội nằm xuống, những người khác tràn lên, lại những người nằm xuống… Cứ
như thế, nhập nhòa giữa những bóng bẩy hào quang là những hồi ức buồn thảm. Lại
trống, lại kèn, những người lính thoáng vui rồi chợt buồn. Chiều ba mươi, giờ
này đây, hàng ngàn anh em đồng đội, những người đã bất ngờ nhận lệnh, đã mò mẫm
di chuyển, đã căng mắt bố phòng suốt đêm qua và đang ghìm súng bảo vệ ở đâu đó
giữa hiểm địa, rừng sâu. Người lính không có giờ giấc, không biết tháng ngày,
chiến đấu và hy sinh. Đằng sau mỗi vinh quang là những gian khó và thảm kịch.
Người lính không hề có tròn nét môi cười, không biết thế nào là trọn vẹn niềm
vui. Quân kỳ có thêm một giây biểu chương màu Bảo Quốc, người lính ưỡn ngực,
ngẩn đầu nhưng trong lòng thoáng chút xót xa. Buổi lễ chấm dứt, những ngườøi
khách lên xe, người lính ở lại. Ba lô lên vai và những ngày mới sẽ đến. Còn một
đêm nữa là năm mới.
@
Đại đội 1 về tới truyến phòng thủ lúc 5 giờ 30. Bữa cơm chung dự
định sẽ bắt đầu vào lúc 6 giờ. Poncho đã được trải ra, thịt quay, chả lụa đã
đựng đầy nhiều nón sắt. Hình như có bánh chưng, dưa kiệu, mức gừng, mức
bí và vài món linh tinh khác. Binh nhất Vinh, thằng em phục vụ thân thiết
lăng xăng chạy tới chạy lui báo cho Tùng biết diễn tiến việc chuẩn bị ở từng
trung đội. Tùng nói “kiếm cho tao cái ly, năm nay ăn Tết đàng hoàng một chút,
cứ nắp bình đông hoài coi không được”. Vinh đáp lớn “Xong rồi 51, sáng nay em
hỏi mua lại cái ly cà phê ngoài quán, định trả tiền nhưng bà chủ nói tặng
ông sĩ quan uống rượu Tết cho vui” và cười cười, bước lại gần Tùng, nói nhỏ,
giọng có vẻ ngượng:” “Chốc nữa em sẽ hát tặng Trung úy bài “Xuân Này Con Không
Về”. Tùng nhìn người lính trẻ: “Cậu hát được à? Sao lâu nay không thấy nghêu
ngao cho vui. Tốt lắm, nhưng đâu phải chỉ mình tao “không về”, hát tặng chung
anh em đi”. Vinh dạ dạ và nói thêm, giọng nhỏ lại “Em cũng hát cho em nữa”.
Tùng nói: “Đúng, hát tặng chung tất cả chúng ta”. Hai thầày trò đều cười vui,
nhưng bài hát đó không bao giờ được hát .
5 giờ 45, súng cá nhân nổ rát hướng rừng cao su phía xa, cùng lúc,
mưa pháo phủ ngập căn cứ Trâm Vàng. Chiến thuật mới: tấn công các đơn vị hành
quân lưu động bằng bộ binh và khóa miệng các căn cứ hỏa lực, các đơn vị yểm trợ
bằng pháo kích. Chưa có tin tức chính thức nào từ Chiến đoàn. Tiểu đoàn ra lệnh
các đơn vị trực thuộc phân tán con cái bố trí dọc mép rừng cao su để tránh pháo
và chờ lệnh. Bữa cơm tất niên của Đại đội 1 vừa được bày biện đã vung vãi vì
sức nổ, mảnh đạn và sỏi cát của trận pháo kích. Những người lính bụng trống
vượt bờ đất lao về phía trước giữa những tiếng nổ.
6 giờ chiều, Tiểu đoàn trưởng 2/46 gọi các Đại đội trưởng nhận
lệnh hành quân tại bìa rừng cao su phía sau căn cứ Trâm Vàng. Sĩ quan Ban 3 đưa
phóng đồ hành quân võn vẹn chỉ có một vòng tròn đỏ cách điểm xuất phát 2 cây số
về phía Cầu Khởi. Tiểu đoàn trưởng ngắn gọn thông báo tình hình và ban hành
những chỉ thị cần thiết. Theo đó, Tiểu đoàn X/49, đơn vị hành quân án ngữ bảo
vệ an ninh cho buổi lễ đón tiếp thượng cấp đã bị tập kích trên đường rút lui
sau khi hoàn tất nhiệm vụ. Liên lạc vô tuyến với X/49 đã hoàn toàn bị gián đoạn
và khả năng có thể là đơn vị bạn đã bị tổn thất nặng và đang tản lạc trong khu
vực hành quân. Nhiệm vụ của 2/46 là tiến về hướng được ghi nhận đã có giao
tranh, giải tỏa áp lực địch, tìm đón những binh sĩ bị thất lạc, tải thương và
gôm nhặt xác những chiến sĩ đã hy sinh.
Tiểu đoàn trưởng dặn tới dặn lui: “Cẩn thận tối da. Chắc chắn có
nhiều người của mình tản lạc trong khu vực, đừng ngộ nhận tác xạ lầm quân bạn
nhưng cũng đừng lơ là để địch quân trà trộn tập kích”. Ông nói thêm trước khi
các Đại đội trưởng trở về vị trí chuẩn bị điều động đơn vị di chuyển, giọng rất
buồn: “Bảo em út cố gắng, rất nhiều anh em đang cần đến mình. Tết nhứt tôi
biết, nhưng tình hình không thể trì hoãn được. Rán lên.”
Trời tối dần, đơn vị di chuyển chậm chạp, từng lúc phải dừng lại
bố trí, quan sát, nhận dạng và đón người. Những binh sĩ thất tán mừng rỡ gặp
lại quân bạn nhưng trạng thái căn thẳng, hoảng hốt biến họ thành ngẩn ngơ, lơ
lửng và những lời trình bày của họ lộn xộn, rối ren, trùng lập về diễn tiến của
trận đánh và không ai chắc chắn được điều gì về số phận đơn vị của mình. Điều
ghi nhận rõ nhất là trận đụng độ rất khốc liệt và phần thất lợi về phía quân
bạn.
9 giờ 30 đêm, những đơn vị đầu tiên tiếp cận khu vực giao tranh.
Trời tối đen, không khí lặng lờ, lạnh lẽo. Những ánh hỏa châu nhập nhoè, lung
linh vội sáng vội tắt trên một khu vực tiêu điều, xác xơ vung vãi những cành
cây đổ vì đạn pháo kích của cả hai phía. Những xác người đầu tiên được tìm
thấy. Không ai có thể xác nhận được hình dạng và lý lịch của những chiến sĩ bất
hạnh này.
9 giờ 40, Tiểu đoàn cho biết Chiến đoàn đã tái liên lạc vô tuyến
được với Tiểu đoàn X/49. Đơn vị bạn bị đột kích, hai đại đội bọc hậu bị cắt đứt
khỏi đội hình chung và bị thiệt hại nặng chưa liên lạc và kiểm kê được. Tiểu
đoàn bị pháo kích và hệ thống liên lạc bị hư hại nhưng đã tái hoạt động trở
lại. Đơn vị bạn đã về đến vị trí an toàn dù quân số không đầy đủ.
Lệnh dừng quân và phòng thủ đêm được ban hành. Những người lính
lầm lũi đào hố, căng mìn. Những toán tiền đồn lặng lẽ tiến về phía những vị trí
được chỉ định. Người lính mệt mỏi mở bao cơm sấy ngụi lạnh và lấc lẽo mò mẫm
dùng bữa cơm chiều. Không khí im ắng, nặng nề; người người lặng thầm, chịu
đựng. Đêm cuối năm, vài tiếng đồng hồ nữa là giao thừa, năm mới. Rừng đêm, bất
trắc và tử khí. Người lính uống vội hớp nước, nằm lăn ra đất nhìn lên trời cao
tối tăm, cao thẳm cố quên những thực tế đau lòng, ráng dỗ giấc ngủ chờ đến
phiên được kêu dậy, đổi gác.
10 giờ 30, Tiểu đoàn gọi các đại đội; đại đội gọi các trung đội để
hỏi nhau cùng một câu hỏi:” Có nghe thấy gì không?”. Tiếng rên. Rất nhiều tiếng
rên đau đớn và thê thiết, xa có, gần có. Các thương binh rải rác đâu đây có lẽ
vừa qua cơn tê điếng lúc đầu cộng với khí lạnh trời đêm làm họ không còn chịu
đựng được nữa. Tiểu đoàn trưởng gợi ý, không phải ra lệnh: “Ráng cho biệt kích
dò theo tiếng kêu lên đón anh em về được không? Lạnh thế này, chờ đến sáng chắc
chết hết”. “Không được, mìn cơ động đã gài cùng khắp, lạng quạng không giúp được
ai mà hại thêm đến anh em mình”. Các Đại đội trưởng đồng loạt trả lời, trách
nhiệm với đơn vị buộc phải từ chối nhưng lòng đau như cắt, đứng ngồi không yên.
Tiếng rên như những viết đâm xé ruột những người hiện diện.
11 giờ 20, binh nhất Vinh mò tìm đến hầm chỉ huy, dúi vào tay Tùng
chiếc bình động nặng nặng, thì thầm: “51 làm hớp rượu cho ấm”. Tùng mở nắp bình
rượu, Vinh cười khẻ và nói tiếp: “51 dùng đỡ nắp bình đông, chiều nay có cái
ly, lúc chạy qua bờ đất rớt lại nhưng pháo rát quá, em không dám quay lại lấy,
51 thông cảm”. Tùng cầm tay người lính trẻ bóp nhẹ: “Được rồi, không sao”. Vinh
dục “51 uống đi”. Tùng cầm bình rượu định uống nhưng rồi ngừng lại, bảo Vình”
“Cậu ra gọi ông Thường vụ vào làm với tôi vài nắp, tôi không muốn uống một
mình”.
Người Thượng sĩ già nhẹ nhàng đến ngồi bên Tùng, nói nhỏ, cố tỏ vẻ
bình thản, dửng dưng nhưng giọng nói run run, xúc động: “Tôi mới đi một vòng
tuyến, hết nghe tiếng rên rồi, chắc chịu hết nổi. Chết lảng xẹt, sao không rán
một chút nữa cho biết năm mới với người ta!”. Tùng nói: “Thôi, mình không
làm gì được, có đau lòng cũng vậy thôi. Phú cho trời đi. Ông làm với tôi chút
rượu cho ấm. Tôi tưởng ở Trâm Vàng nên định sáng mai cho ông về hậu cứ chơi
với bà ấy và mấy cháu một bữa cho vui không ngờ mình ở đây. Tôi rất
tiếc.” Tùng uống một nắp rượu và chuyển cả bình và nắp cho người đối diện.
Người Thượng sĩ già cầm bình rượu, run run kê miệng bình sát vào nắp, cẩn thận
rót nhẹ cho rượu khỏi đổ ra ngoài, nói nhanh trước khi đưa nắp rượu lên ực một
hơi: “ Cảm ơn 51 đã nghỉ đến nhưng không sao đâu, quen rồi, mấy chục năm nay có
bao giờ tôi được ăn Tết ở nhà đâu, mẹ cháu và sắp nhỏ cũng quen rồi, không chờ
và cũng không hy vọng sẽ có tôi ở nhà. Thêm một năm nữa cũng đâu có sao!”.
Tùng uống với người lính già phụ tá gần nửa bình rượu. Có tiếng
bước chân khe khẻ và tiếng gọi thì thầm kêu nhau đổi gác. Tùng nói: “Thôi, ông
về nghỉ đi, bảo khẩu trưởng súng cối thay ông đốc canh, tôi cũng còn thức đây,
để tôi coi ngó anh em cho”. Người Thượng sĩ già đứng dậy, nói nhỏ “Mừng tuổi
51” rồi nói lớn hơn một chút “51 nghỉ đi, tôi không ngủ được, nói vậy chứ Tết
nhứt mà, cũng nóng ruột. Tôi sẽ kiểm soát anh em canh gác cẩn thận”.
12 giờ 05 đêm, Tiểu đoàn trưởng gặp các Đại đội trưởng trên máy,
nói gọn bốn chữ “Chúc mừng năm mới”. Các Đại đội trưởng cũng lập lại mấy chữ
tương tự và hỏi thêm: “Chiều nay rồi chị và mấy cháu tính sao, 45?”. “Không
biết, gấp quá tôi dặn bà ấy đưa mấy đứa nhỏ về Sài Gòn nhưng không biết giờ đó
còn đón được xe cộ gì không? Không khéo mấy mẹ con đón giao thừa lêu bêu ngoài
đường không chừng. Tôi đã gọi hậu cứ nhờ tìm mà chưa thấy ai báo gì, cũng kẹt.”
12 giờ 10 Tùng gọi các Trung đội trưởng chúc mừng năm mới, nhận
lại lời chúc rồi sang tần số nói chuyện với Thắng, chàng Trung úy có người yêu
là nữ sinh viên Chính Trị Kinh Doanh thời còn là lính mới tò te ở trường Chiến
Tranh Chính Trị, hai người đã đính hôn và cũng giống như Thiên Kim, cô nàng
thường lên đơn vị thăm Thắng bất cứ lúc nào có thể. Bạn chiến đấu và đồng cảnh,
Tùng nói chuyện với Thắng tự nhiên, thoải mái: “Ông có hẹn cô ấy mai lên
không?”. “Có”, Thắng đáp và nói thêm “ 10 giờ sáng, quán Đồng Nội, còn
ông?”. “Cũng có, cũng quán Đồng Nội 10 giờ sáng”. Thắng cười cười và nói, giọng
lo lắng: “ Đã liên lạc được với thằng X/49 cũng nhẹ gánh. Không biết mai mình
có ra sớm được không?”. “Hy vọng ra sớm”, Tùng nói nhưng thật tâm anh không
nghĩ như vậy, và thực tế đã chứng minh không phải như vậy.
5 giờ 30 sáng ngày mồng Một tháng Giêng, Tiểu đoàn 2/46 cuốn mìn,
lấp hố, rời vị trí đóng quân đêm, mở rộng đội hình án ngữ và lục soát toàn bộ
khu vực. Mười chín thương binh nặng nhẹ, mười một tử thi được tìm thấy, hai
mươi bốn binh sĩ thất lạc được đón về.
11 giờ sáng ngày mồng Một. Chiến đoàn cho biết đã kiểm kê đầy đủ
quân số Tiểu đoàn X/49. Tiểu đoàn 2/46 chấm dứt nhiệm vụ tìm đón binh sĩ thất
lạc, gom xác, tải thương và nhận nhiệm vụ mới: hành quân truy kích địch. Lệnh
hành quân chỉ định 5 mục tiêu, lộ trình tổng cộng 11 cây số. Cuộc hành quân
không chạm địch, không tổn thất nhưng kéo dài 5 ngày. Ngày mồng Năm tháng
Giêng, Tiểu đoàn 2/46 được rút về làm lực lượng trừ bị cho Chiến đoàn tại căn
cứ Đức Dũng, gần ngả ba Phước Hiệp.
@
Đại đội nhận tuyến phòng thủ, Thường vụ phân chia khu vực trách
nhiệm cho các Trung đội rồi trở vào gặp Tùng ở hầm chỉ huy: “Mới mồng Năm, chưa
hạ nêu, vẫn còn Tết, 51 muốn nói chuyệïn với anh em không tôi tập hợp?.
Tùng hỏi Vinh “Mấy chai rượu hậu cứ mang lên còn không?”. Vinh
đáp” “Còn, 51”. Tùng dặn Thường vụ tâïp họp đại đội rồi quay lại nói với Vinh:
“ Cậu đi mời mấy ông 50, 52, 53, 54 tới chơi và chuẩn bị hát “Xuân Này
Con Không Về”. Vinh cười, đưa tay gãi gãi đầu và nói, vẻ bẻn lẻn: “Em sẽ đi mời
mấy thẩm quyền kia ngay, còn vụ Xuân Này Con Không Về, 51 cho em đổi lại là Đồn
Vắng Chiều Xuân. Bài kia buồn quá em sợ mới làm mấy câu đã khóc không hát được
hết”. Tùng thấy nghèn nghẹn những vẫn gượng cười, vỗ nhè nhẹ lên vai người lính
trẻ, dễ dãi: “Muốn đồn vắng thì đồn vắng.”
Hôm đó Tùng đã nói chuyện rất lâu với những anh em sinh tử của
mình, chia xẻ với họ nỗi niềm về cả một thế hệ nhiều kiêu hảnh và cũng đầy bất
hạnh, uống với họ những nắp rượu đắng cay và kết luận với hy vọng một cái Tết
vui hơn, đầy đủ hơn. Hy vọng đó không bao giờ có, năm âm lịch chậm sau dương
lịch hơn ba mươi ngày, đã đầu tháng 2 năm 1975, không đầy ba tháng sau là thảm
kịch 30 tháng tư. Thời gian không dài nhưng tai biến và dâu bể đã liên tục xảy
ra cho một đơn vị bộ binh tác chiến giữa giai đoạn khó khăn, sinh tử cuối cùng.
Nhiều anh em đã không còn, Trung sĩ nhất Võ Siêng, quyền Trung đội trưởng Trung
đội 3 đã hy sinh ngày 27 tháng tư; người khách, người bạn chiến đấu, Trung úy
Nguyễn Đức Thắng đã vĩnh viễn lìa xa anh em đêm 28 tháng tư; Thiếu úy Nguyễn
Trung Còn, Trung đội trưởng trung đội 1 nằm lại giữa cánh đồng bưng ba tiếng
đồng hồ trước khi đơn vị không còn biết một nơi nào còn có quân bạn để tìm đến
chiều ngày 29 tháng tư. Đại đội 1, Tiểu đoàn 2/46 không bao giờ còn có dịp ăn
với nhau một cái Tết, cho dẫu là chỉ để uống với nhau chút rượu đắng trong nắp
bình đông bên bờ tuyến phòng thủ.
Nguyễn Mạnh An Dân
______________________________________________
No comments:
Post a Comment