CÂY CHANH THÁI - Cách dăm cành ...

        Kaffir lime   

                             

Mấy năm trước , có người bạn tặng cho QN cây chanh Thái ...  quí nhau lắm mới tặng đấy! Nhưng lúc đó chưa biết công dụng của lá, thấy cây lớn choáng chỗ , gai nhiều mà trái chẳng thấy đâu, nên đào lên đem cho người bạn khác ...
Bây giờ, biết ăn lá: cắt nhỏ, trộn làm gỏi gà, gỏi Hến, nấu canh chua..v.v. thơm ngon lắm nên QN lại tìm mua một cây khác, để lấy lá ăn .

Mà phải rẻ đâu! một cây bé xíu , bị nhà vườn vạt gần trụi nhánh (chắc dùng để chiết thêm cây khác, bán cho có lợi) mà giá  tới $25. Cây lớn hơn có giá $50 - $60. Loại  cây này có lá hình số tám, sức sống rất mạnh, hầu như trồng chỉ để ăn lá, vì trái rất ít, mỗi cây dù lâu năm cũng chỉ có vài trái một  mùa, đã vậy lại khô, chẳng có nước, chỉ dùng để lấy hột, ươm cây mới mà thôi. Có người chịu khó, cạo lớp vỏ chanh bên ngoài, dùng làm hương liệu bỏ vào bánh nướng, cho mùi rất thơm. Nhưng QN chưa thử bao giờ.

Từ khi học được cách chiết cây, dăm cành. QN vẫn thường hay thí nghiệm trên cây cỏ vườn nhà, có lúc thành công, có lúc thất bại. Nhưng sau nhiều lần thử, QN thấy cây chanh thái là mình chiết thành công nhất. 

Từ cây ban đầu, QN chiết lần đầu ra được sáu cây nhỏ, Thấy bạn bè thích, QN đem tặng hết .  

Chiết lại đợt hai, vì cây mẹ hết nhánh, nên chỉ chiết được 4 cây nhỏ, dù hiện tại vẫn còn non nớt , nhưng đã có tự tin nên đem cây mẹ tặng luôn cho cô cháu.
(Ở Houston , cây chanh thái bây giờ là mặt hàng đang HOT ) .

Hôm nay, QN viết về cách chiết nhánh chanh thái, đơn giản, dễ dàng, dùng để lấy lá ăn, làm quà cho bạn, rất được ưa thích vì giá mua khá mắc .

nhánh  con mới chiết vào tháng trước , giờ đang ra lá non ..

Trước hết :
 Lựa nhánh nào tươi tốt , lắt bỏ khúc ngọn một đoạn khoảng 1-2 lóng tay. Đợi vài ngày sau cho vết thương, khô lành, cho nhánh còn lại cứng cáp ...
 
Sau đó mới  cắt nhánh, dài khoảng gang tay hay hơn để dăm .

Như vậy khúc đó không già quá, mà cũng không non quá. Tỉa bỏ hết lá trên nhánh vừa cắt, chỉ chừa lại 2 lá để hút dưỡng chất nuôi cây .

Nếu kỹ tính , ta có thể cạo sơ lớp vỏ ngoài chỗ vừa cắt, nhưng chớ đụng vào phần gỗ của nhánh cây, tuy nhiên đối với chanh Thái, khâu này không có cũng không sao .

cạo bỏ phần vỏ bên ngoài

 thấm nước, nhúng vào bột



rooting hormone

Lấy  nhánh này, thấm nước ở phần cắt,  nhúng trong rooting hormone loại như trong hình  (mua ở Home depot hay Lowe's), rồi dăm vào đất ẩm. Đất ướt vừa phải (không khô, không sũng nước). Nhớ khi dăm, lấy chiếc đũa, chọc một lỗ trong đất, rồi mới để nhánh cây vào lỗ, như thế chất bột vẫn còn dính trong nhánh, không bị tuột đi. Sau đó nện  đất cho chặc dưới gốc, cắm một vài cây chống cao hơn măt chậu, rồi bọc trong bao nylon cột lại , nhớ đục vài  lỗ nhỏ ở cái bao cho thoáng khí , rồi đem để trong chỗ im mát .

nước bốc hơi , đọng lại trên thành bao, rồi rớt lại vô chậu 

Sau gần một tháng mở bao ra, những nhánh chiết còn xanh um, có những mụt trên thân, chuẩn bị ra mầm non mới.

Hơi nước đọng lên thành bao

 rất nhiều nên giữ ẩm tốt.

Bao phải lớn và rộng, để có đủ
không khí. Cắm một cây chống
ở giữa, giúp giử cho bao thẳng
đứng

Sau một tháng mở ra check, 3 cây lá xanh
 tươi đất vẫn ẩm.. Bingo thành công !

Với cách này, bạn không cần phải lo lắng chêm thêm nước để giữ ẩm mỗi ngày, chỉ thỉnh thoảng hai, ba tuần mở ra coi lại, nếu thấy đất hơi khô thì châm vào chút nước ... rồi cột bao, để lại vào chỗ cũ. Theo kinh nghiệm của QN, có khi đi xa cả tháng, về coi lại thấy đất vẫn còn ẩm, cây vẫn xanh tươi. Thích nhất là điểm này (careless )
Mời đọc thêm bài kế tiếp:  Cây Chanh Thái, Cây Chúc, Kaffir Lime.

Khi chiết cây, giữ được độ ẩm thường xuyên là quan trọng nhất , thành công hay thất bại phần lớn là ở iếu tố này. Sau vàt tuần, mở bao ra check, (thường QN dùng bao bọc quần áo của tiệm dry clean), thấy đất vẫn ẩm, lá chanh vẫn xanh tươi là thành công rồi, đợi một thời gian tới khi thấy ra nụ non, lá mới thì bỏ bao, đem cây ra ngoài. Tuy nhiên vẫn để trong mát vài ngày, cho cây thích nghi dần với không gian mới ... 

PS : thời tiết mát mẻ, vào mùa thu, thích hợp cho dăm cành, xác suất  thành công thường cao hơn muà hè ...(?)

Còn thời gian bao lâu cây mới mọc rễ ?, ra lá mớí ?, chuyện này còn tùy theo thời tiết, nhánh non hay già . v.v.v., Nhưng QN biết , với chanh thái phải mất khá lâu, có khi một tháng, hai tháng haylâu  hơn. Tuy nhiên sau vài tuần thấy cây vẫn xanh tươi, thì thành công 99 % rồi, chỉ còn kiên nhẫn thôi. Ít lâu nữa, bạn sẽ có cây con với  chồi non nhánh mới, cảm giác thành công, tạo được  một mầm sống thích thú lắm!

QN áp dụng cách này cho nhiều loại cây, có cả chanh, tắc , quít .... hay bông dâm bụt , bông giấy .. nói chung cho hầu hết các loại cây.
 
Xem thêm : Chỉ dẫn Kỷ thuật ghép cành của Bro Ngáp Ruồi .

Cây kim thất tai , trị tiểu đường ?

 Hôm tết có người bạn tặng cho một nhánh quít rất đẹp, hái từ vườn nhà, có kèm cả cành lá. Ăn thấy ngọt, thích quá QN lấy nhánh này, giăm thử chơi, vậy mà cũng thành công. Cứ vậy giờ vườn QN, cây con, cây mẹ tràn lan.  Tiếp tục như thế này chắc có lúc đổi nghề, đổi luôn tên blog, dựng bảng hiệu thành: Qui nhơn nursery. Bán cây, bán hột giống ... hahaha . !

Quinhơn11

_______________________________________